Vivo en Peru

Afgelopen week heb ik leuk kunnen werken in het ziekenhuis. Afwisselend keek ik mee bij een arts en bij de obstetricas/ verloskundigen. Het leuke van het meekijken met een arts is dat ik veel verschillende diagnoses leer kennen. Er komen namelijk niet alleen zwangere vrouwen, maar juist mensen van alle leeftijden. Wanneer ik samen met de medico in een soort van doucheruimte zit voor het spreekuur, merk ik dat we het in Nederland erg goed hebben wat betreft de gezondheidssector. De ruimte hier is erg kaal en is niet echt voorzien van een voorraad aan spullen die wellicht handig zouden kunnen zijn bij het stellen van een diagnose of het uitsluiten van andere mogelijke diagnoses. Als ik mijn handen ga wassen doe ik dit bij een erg klein wasbakje, met een kraan waar een klein pisstraaltje uit komt waarna ik vervolgens moet gaan improviseren waar ik mijn handen aan ga afdrogen.

Op woensdag kwam er een oudere dame het ziekenhuis in. Ze had last van haar keel, zoals velen die een bezoekje aan de arts komen brengen. We onderzochten haar en beluisterde zo ook haar longen. Wat opviel bij deze mevrouw was dat ze op haar linker schouder een grote kwab had zitten. Ik vroeg aan de arts of het een tumor was en ze antwoordde hier bevestigend op. Mijn volgende vraag was uiteraard of deze dame dan niet geopereerd moest worden. Maar hoewel deze mevrouw een verzekering heeft kan ze alsnog niet geopereerd worden omdat ze onvoldoende geld had om zelf bij te leggen. Wanneer ik op donderdagochtend dan weer naar mijn werk loop en diezelfde vrouw op de stoep een broodje moeilijk zie opeten, besef je maar al te goed dat hoe cliché het ook klinkt, wij in Nederland erg rijk zijn. Niet perse bedoeld in financiële zin (al zijn we dat over het algemeen ook) maar meer in mogelijkheden. Dat wij hoe dan ook de keuze hebben om behandeld te worden of zorg te ontvangen, of je nou rijk of arm bent. Het is frustrerend om je in te denken dat er Nederlanders zijn die zich nog altijd zeer negatief uitspreken over het zorgsysteem in Nederland. Het is zeker niet perfect en ik snap de mensen die slachtoffer zijn geweest van medische fouten en dat is absoluut niet te rechtvaarden maar toch wil ik ook hen adviseren voor een periode naar een ontwikkelend land te trekken om te observeren hoe het daaraan toe gaat. Hier in Peru bijvoorbeeld ligt het sterftecijfer bij vrouwen tijdens de bevalling tussen de 1/50 en 1/99. Een immens groot getal als je het vergelijkt met Nederland waar nog een stuk minder dan1 op 1000 vrouwen een risico loopt op sterfte.

Je leert hier goed geduld te hebben en je wordt immuun voor verassingen. Dit omdat iedere dag in het ziekenhuis weer anders is. Zo kom ik regelmatig de obstetrische afdeling dat er geen patiënten of geen collega's zijn. Dan ben ik blij dat we hebben uitgevonden dat ik ook goed met een medico mee kan kijken. Op donderdag was er opeens een campagne in het ziekenhuis. Dit houdt in dat er verschillende disciplines gratis controles uitvoeren. Dit kan gaan om gebitscontroles, algemene fysische controles en bijvoorbeeld ook controles op baarmoederhalskanker. Ik werd na een half uur toegewezen aan een obstetrica die een eigen praktijk bezit. Ze is gespecialiseerd op gynaecologisch gebied en onderzoekt onder anderen baarmoederhalsen op kanker. Dit leek me erg interessant om eens mee te mogen bekijken. Vanuit mijn enthousiasme leek het me leuk om zo snel mogelijk aan de slag te kunnen. Gezien het aantal vrouwen dat aanwezig was in het ziekenhuis en het feit dat het gratis was, zou je denken dat het dus erg druk zou kunnen worden. Echter zou ik pas 1,5 uur later de eerste patiënt mee onderzoeken. Zodra we de eerste patient onderzocht hadden, volgenden er meerdere. Na twee keer meegekeken te hebben, mocht ik de andere 10 patienten zelf onderzoeken. Erg handig om zo te leren een speculum te hanteren en het onderscheid te kunnen maken. Door acido acidocse op de baarmoederhals te spuiten en dit een minuutje te laten intrekken, kun je aflezen of een vrouw positief of negatief is voor baarmoederhalskanker. Tot mijn grote schrik hebben we deze ochtend 2 van de 12 vrouwen een positieve uitslag moeten geven. Dit betekend statistisch gezien dat mogelijks 1 op 5 vrouwen boven de 30 baarmoederhalskanker zou kunnen hebben, opnieuw een schrikbarend feit als je het mij vraagt. De vrouwen met een positieve test en de overige 5 vrouwen die een vaginale infectie hadden, werd geadviseerd op 17 september terug te komen. Dan zal er weer een campagne zijn waarbij er met uitgebreider apparatuur gekeken kan worden naar de conditie van de baarmoeder/vagina. Wat er vervolgens met de positief geteste vrouwen zal gebeuren heb ik geen weet van, ik vermoed dat het misschien wel weer een geldkwestie is of deze vrouwen eraan geholpen gaan worden of niet.

In de middag schrijven we voornamelijk anticonceptie voor. Ik was laatst blij toen ik voor het eerst een 17 jarig meisje zag die anticonceptie nam, zonder eerst zwanger te zijn geweest. Het is hier namelijk ongebruikelijk voor jonge vrouwen om voorbehoedsmiddelen te gebruiken. Dit betekent dat er onwijs veel zwangere vrouwen zijn tussen de 14 en 20 jaar. Deels volgens mij door een gebrek aan kennis, daarnaast is het onderwerp seks een taboe. Uit een gesprek met mijn gastmoeder hierover bleek dat hier op scholen absoluut niet over wordt gesproken en dat het in de gezinnen ook taboe is om erover te praten. Daarnaast is het zo dat wanneer vrouwen aan de anticonceptie zitten, mannen denken dat ze meerdere partners hebben en dat het daarom vrouwen tegen houdt. Terug naar het meisje van 17 jaar, die bleek later dus ook al een kindje van 2 jaar te hebben. Ik vindt dit een erg interessant onderwerp en heb hier met mijn gastmoeder en een obstetrica over gesproken. Mijn gastmoeder vertelde bijvoorbeeld dat toen ze rond de 18 jaar was, een kus had gekregen van toen nog haar vriend, nu haar man. Het volgende wat gebeurde was dat ze 2 dagen later ongesteld werd. Zij heeft twee dagen lang gedacht dat ze zwanger was geworden door die kus. Ja, mijn mond viel ook open toen ik dit hoorde. Van de obstetrica kreeg ik nog de informatie dat abortus hier in Peru illegaal is en dat het 500 sol (131 euro) kost om het alsnog te laten doen. Om er nog een feit tegenaan te gooien, wist je dat er maandelijks 10 vrouwen komen te overleiden door seksueel geweld van hun partner?! Nog steeds blijft het mijn levensdoel om in dit alles iets te kunnen veranderen in landen zoals Peru waar dit nog een groot probleem is. Ik weet dat ik me hier in de toekomst nog zeker regelmatig voor ga inzetten.

Een laatste ander verhaal op het gebied van zorg in combinatie met cultuur is het volgende. Nanja werk in een klooster waar nonnen samen leven met gehandicapte kinderen. Middels vrijwilligerswerk en deels het vaste personeel krijgen de kinderen de nodige zorg. Er gelden bepaalde regels in dit klooster waar wij niet zo goed bij kunnen. Zo ontvangen deze kinderen weinig tot geen persoonlijke begeleiding of fysiotherapie, dragen ze regelmatig voor een langere tijd dezelfde luier en moeten ze erg snel door eten. Vanwege het lage niveau van deze kinderen en de serieuze lichamelijke beperkingen is het niet gek dat de kinderen af en toe stikken in het eten en daardoor een longontsteking oplopen. Nanja vertelde me eind vorige week dat er een jongen was opgenomen in het ziekenhuis, met een longontsteking. Wegens zijn slechte lichamelijke conditie is deze jonge jongen helaas overleden. Met een simpele blik op dit verhaal zou je toch denken dat wanneer deze jongen een sonde zou krijgen en goede klinische zorg hij het prima had kunnen overleven. In het klooster zijn sondes uit principe niet toegestaan, terwijl het mogelijks levens kan redden. Ik ben vrijdagochtend met Nanja mee geweest naar haar project. In onze gesprekken over haar werk gaf ze al aan dat het belangrijk is voor deze kinderen om wat rust en plezier van de vrijwilligers te krijgen. Op die manier heb ik ook geprobeerd die ochtend mee te werken. Ik had grote ballonen mee genomen en sommige kinderen vonden dit erg leuk. Maar wanneer je ziet wat deze kinderen kunnen en als je je indenkt hoe ze de rest van hun leven in dit klooster gaan doorbrengen, wordt ik daar toch erg naar van.

Vrijdagochtend ben ik nog langs geweest op een ander project van vrijwillig wereldwijd. Een schooltje op 30 minuten afstand van Cusco. Ik kwam daar binnen met wat spulletje om te doneren voor deze school en werd direct geknuffeld door een stuk of 40 kinderen. Allemaal erg blij en enthousiast om mij te zien. Ik had nog wat grote ballonen over en heb de kinderen hier mee laten spelen. Daarna kregen ze nog wat les in de klas maar eerst werden Bram en ik nog leuk ontvangen met liedjes. Erg mooi om te zien dat alle kinderen mij bedankte voor de donaties door mij ‘energie’ te geven door met hun handjes naar mij te wapperen. Ze kregen leuk en gezellig les met een positieve vibe. Erg fijn om te zien, want eerlijk gezegd na mijn ervaring op het schooltje in Ghana, vond ik het toch best spannend om hier te gaan kijken. Ik heb een meisje haar miscchien wel dat dag van haar leven kunnen bezorgen door haar wat persoonlijke aandacht te geven. We liepen samen terug naar de weg om een bus te nemen. Ik zette haar op mijn schouders en heel de weg omhoog heeft ze naar me gelachen. In de bus ging ik naast haar zitten en liet haar een filmpje van Bibi zien. Ze moest hardop lachen. Ik geloof dat dit de tweede keer is dat ik een kind hardop heb zien lachen hier.

Het was, zoals wel te lezen een behoorlijke indrukwekkende week. Een redelijk zware moet ik dan toch wel bekennen. Wat vanuit mijn mentaliteit dan erg komt opspelen is dat ik er iets aan wil veranderen. Helaas houd de realiteit me dan tegen, ik alleen kan niet op grote schaal iets veranderen. Nogmaals blijft het mijn ultieme doel om hier toch een steentje aan bij te kunnen dragen. Jullie zullen nog meer van mij horen over deze ontwikkeling in de loop der jaren.
Vandaag ga ik met Sander, een andere vrijwilliger, een markt bezoeken om wat souveniers aan te schaffen. Een luchtig dagje is ook niet verkeerd. Voor morgen nog geen plannen, waarschijnlijk in Cusco rondlopen en wellicht het Inca museum bezoeken.

Wist je dat..
.. We hier groentes koud eten?
.. Avocado in het Spaans geen avocado is?
.. Je hier voor 25 euro voor twee personen uit eten kan?
.. Uitgaan in Cusco erg gezellig is?